Trước đây, mỗi lần bà ngoại từ quê ra mang theo quả mít làm quà, mấy chị em tôi vui mừng như chuẩn bị được ăn tiệc. Chẳng phải vì khi ấy thành phố chưa có mít, mà quan trọng hơn là từ thứ trái cây có vẻ ngoài “xấu xí” ấy, qua bàn tay lam lũ của ngoại sẽ được chế biến thành những món ăn ngon, lạ miệng. Để đến bây giờ, khi tuổi thơ đi qua, hương vị ấy vẫn còn thấm đượm trong tâm hồn chị em tôi.
Ngoại dặn ăn mít nên chọn vào buổi chiều có thế mới bớt đi cái ngột ngạt và nóng bức. Mít có vị thơm ngon và hấp dẫn đặc biệt nhưng thứ quả “nóng” ấy mà thưởng thức vào giữa trưa thì giảm mất bao nhiêu điều thú vị. Cũng bởi lẽ đó, khi ngoại đặt quả mít xù xì vào góc bếp, mấy chị em tôi cứ đi tới, đi lui, sốt ruột chờ đợi. Cho đến lúc bà lúi húi đi tìm con dao để bổ mít thì đứa nào cũng nhanh nhẹn hẳn ra. Em gái út của tôi, khi ấy mới hơn 6 tuổi nhưng nhất định một mình đòi lăn quả mít ra ngoài hiên. Dù mồ hôi có lấm tấm trên trán, có vương mấy sợi tóc xoăn nhưng không ai có thể tranh được công việc “lăn mít” của nó. Tôi và em trai, đứa lấy giấy báo trải ra nền nhà, đứa cầm xấp giấy báo lăm lăm chờ đưa cho ngoại bổ đến đâu lau mủ mít đến đó.
Bao giờ ngoại cũng giữ lại hột mít và xơ mít. Hột mít ngoại rửa sạch, cho vào nồi luộc chín rồi vớt ra để nguội, ăn với đường cát, vừa bùi vừa ngọt. Chẳng thế mà rổ hạt mít để trên bàn, chị em tôi cứ đi qua đi lại vài vòng là hết nhẵn. Khi ấy, hạt mít thơm và bùi hơn. Những buổi tối mưa, mấy chị em trải chiếu ngoài hiên, vừa thổi phù phù cho hạt mít nguội rồi bóc vỏ cho vào miệng, cảm nhận vị ấm nóng và thơm thơm nhẹ nhàng lan toả. Dường như khi ấy, những cơn mưa dai dẳng và u ám ngoài kia bỗng chốc ngừng hẳn lại.
Có năm ngoại lên thăm chúng tôi vào đúng mùa mưa. Cả con đường trước khu tập thể cũ ướt lướt thướt và đầy bùn bẩn. Chẳng thể ra khỏi nhà, nhưng mấy chị em tôi cũng không buồn. Có thể vừa chơi oản tù tì, ai thắng được ăn hạt mít nướng. Chỉ có thế thôi mà chúng tôi cười vui rộn rã, chẳng chịu để cho cả nhà ngủ trưa. Còn ngoại thì tẩn mẩn đem vỏ và xơ mít cắt phần thành miếng mỏng nhỏ, lót vào đáy nồi rồi cho cá đã ướp gia vị vào. Bao giờ ngoại cũng trải lên trên cá một lớp mỏng vỏ và xơ mít nữa. Ngoại kho cá với lửa riu riu cho đến nước cạn xuống dưới mặt cá và lớp xơ mít trên cùng kết dính lại mới thôi. Xơ mít đem kho với cá không những lạ miệng mà còn rất ngon, bùi và ngọt, có thể giúp chị em tôi chén đẫy cơm mà đầu lưỡi vẫn còn thòm thèm.
Nhưng với riêng tôi thì mít trộn bao giờ cũng hấp dẫn nhất. Muốn chế biến được món mít trộn cho cháu gái thì ngoại phải chọn những trái mít non còn tươi, không bị sâu mới có vị ngọt, thơm. Bà cắt bỏ phần vỏ gai và cùi, rồi cắt từng miếng nhỏ; rửa sạch mủ cho vào nồi luộc mềm. Bao giờ ngoại cũng cho thêm một ít muối để mít mềm và có vị đậm đà hơn. Luộc xong, vớt ra xắt thành từng lát mỏng rồi đem trộn với các loại gia vị, đặc biệt không thể thiếu lạc rang vàng giã nhỏ. Bây giờ tôi thường làm mít trộn với thịt gà, thịt lợn hay tôm bóc vỏ, nhưng ngày ấy, có gì trong nhà ngoại đều tận dụng để chế biến. Lúc thì làm mít trộn tép. Bát tép để thừa trong chạn bếp mà chị em tôi không để ý đến được bà rang lại cho thơm rồi trộn cùng mít đã thái mỏng. Cho thêm nước chấm, rắc lạc và rau thơm là đã thành một món “nộm” đặc biệt, không chỉ là hấp dẫn của chị em tôi mà còn là món nhậu ưa thích của bố.
Qua bàn tay ngoại, trái mít nhỏ từ vùng quê nghèo miền Trung lại trở thành món ăn hấp dẫn và khó quên. Để rồi đi đâu chúng tôi vẫn nhớ về quê ngoại với gió Lào cát trắng, với mùa mưa dài dằng dặc tưởng không lúc nào ngưng rồi đến những ngày nắng chói chang. Thế nhưng ở đấy có ngoại, có mảnh vườn với cây mít dù qua nắng, qua mưa vẫn ra hoa kết trái, để ngoại lặn lội đường xa mang mít làm quà cho lũ cháu nhỏ.
Theo Món ngon
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét